معرفی بهترین تورهای داخلی و تورهای خارجی در سایت تور آگهی
*تورآگهی افتخار میزبانی شما را دارد.
پیشنهاد ویژه تورآگهی : تور دبی از مشهد
نیاز به امنیت انسان را وادار کرد خانه و زندگی خود را بر بالای کوه هاو تپه ها بسازد و آن را با برج و بارو از دسترس دیگران دور نگه دارد. در این انگیزه ی پیدایش و هسته ی اصلی بیشتر شهر ها قلعه ها بوده اند که نمایانگر پیشرفت آدمی از روزگار غار نشینی و شکار به روزگار کشاورزی و یکجا نشینی هستند. هنگامی که گروه های کوچک و پراکنده کم کم به زمین های کشاورزی وابسته شدند و برجای خود ماندند و پناه گاهی را برای خود ساختند؛ از گرد هم آمدن این پناه گاه ها، روستا ها و سپس شهر ها پدید آمد. قلعه ها سه نوع بودند: الف) قلعه های ساخته شده بر بلندی ها، که به آن کلات گفته می شد. ب) قلعه های ساخته شده بر زمین های هموار. ج) کهن دژها، قلعه هایی که جایگاه شاهان و بزرگان بود و کاخ ها و انبار ها و مکانی برای زندگی داشت که ارگ نامیده می شد.
در میان قلعه های مشهد قلعه ی کهن دژ شهر توس و قلعه ی ماد اهمیت بیشتری دارد. در سایر قلعه ها نیز به ندرت سازه ی سر پا یا دارای سقفی را می توان یافت.
مطالعه مطالب گردشگری بیشتر:
تورآگهی افتخار میزبانی شما را دارد.
معرفی بهترین تورهای داخلی و تورهای خارجی در سایت تور آگهی
پیشنهاد ویژه تورآگهی : تور کیش از مشهد
ناب ترین جاذبه های گردشگری را از ما بخواهید.
بنای اصلی این مسجد متعلق به قرن نهم هجری قمری و در دوره تیموریان بوده است اما بعید به نظر می رسد که ساختمان فعلی آن مربوط به زمانی پیش از دوره صفویه باشد. این مسجد دارای چهار ایوان است که ایوان جنوبی آن منتهی به گنبدخانه می شود.
سه کنج (فیل گوش ها) زیر گنبد با مقرنس های گچبری زینت داده شده اند در حالی که سطح دیوار مسجد با سنگ و یا آجر فرش شده است. تاق های قوسی ایوان های شمالی و جنوبی مزین به نقاشی های دوره صفوی هستند اما نقاشی ایوان های شرقی و غربی به نظر می رسد که مربوط به دوره قاجار باشد. شبستان مسجد در پشت ایوان غربی قرار دارر و بیست ستون سنگی به ارتفاع 2 متر و سقف آن را کار گزاشته شده بودند تامین می صده اما در پی تعمیرات اخیر تین سنگ ها برداشته شدند.
به باور محلی امام حسن( ع)در این مسجد اقامه نماز کرده اند و از این جهت این مسجد را مسجد امام حسن نیز می نامند.تنها کتیبه موجود در مسجد خوزان کتیبه سنگاب آن است که در دالان ورودی واقع شده و مورخ سال 1108 ه.ق. است.
تور آگهی افتخار میزبانی شما را دارد.
ناب ترین جاذبه های گردشگری را از ما بخواهید.
جاذبه ها ی تاریخی و گردشگری اصفهان (1)
پیشنهاد ویژه تورآگهی: تور کیش
از مشخصات پارچه های آن دوره نقش ونگار آنهاست که با تصاویر ظروف سفالی آن عهد شباهت نزدیکی دارد. تصاویر اسطوره ای مانند کرکس دو سری با بال های گشوده و نقش شیرهای بالدتر به کرات در منسوجات این دوره مشاهده می شود. در قرن ششم هجری مطابق با قرن دوازدهم میلادی زمانی که مارکوپولو جهانگرد نامی ایتالیایی از کاشان گذر کرد منسوجات اعلای آن سامان چنان توجه او را به خود جلب کرد که از آنها به عنوان پارچه های سحرانگیزی که گویا در عرش اعلا و بهشت برین بافته شده اند یاد کرد. پنج قرن بعد ولتر فیلسوف و طنزپرداز بزرگ فرانسوی با لحنی عاری از شوخی منسوجات کاشان را برتر از پارچه های بافت کارگاه نساجی لیون - مهم ترین کارگاه نساجی فرانسه و اروپا - معرفس کرد. شاردن فرانسوی هم در اشاره به منسوجات کاشان نوشته است: اساس ثروت و حیات مردم کاشان از صنایع نساجی و ابریشم بافی و تهیه پارچه های زربافت و نقره بافت است. در هیچ یک از بلاد ایران مصنوعات و منسوجات مخملدو ساتن و تافته و ابریشم و زری های ساده و گلدار ابریشمی ببشتر و بهتر از کاشان و حومه آن تهیه نمی شود. در حال حاضر انواع منسوجات سنتی با همان تکنیک های قدیمی در کارگاه میراث فرهنگی تهیه می شود.
این صنعت در تمام ادوار تاریخی کاشان اهمیت ویژه ای داشته و حتی در ما قطع تاریخی بحرانی نیز ارزش هنری و اعتبار صنعتی خود را از دست نداده است. از داستان اغراق آمیز منسوب به ابوعلی سینا که او به علت ر و صدای زیاد بازار مسگر های کاشان نمی توانسته در اصفهان مطالعه و طبابت کند، چنین بر می آید که حتی در قرن چهارم هجری نیز مسگری جایگاه ویژه ای در این شهر داشته است. مسگری و قلمزنی کاشان در عصر صفوی شهرت ویژه جهانی داشته و به اعتراف سیاحان اروپایی آن زمان حاصل کار دستان هنرمند صنعتگران این پیشه از لحاظ کیفیت و زیبای این پیشه از لحاظ کیفیت و زیبایی در جهان منحصر به فرد بوده است. در اواخر عصر صفویه و دوره امرای افغان، آثار مسگری و قلمزنی اعتبار خود را تا حدودی از دست داد و برنز کاری جانشین آنها شد اما از اواسط دوره قاجار با واردات ورقه های مس از انگلستان و سهولت تهیه مواد اولیه بار دیگر آثار قلمزنی و مسگری کاشان در مرکز توجه قرار گرفت. البته از اوایل دوره پهلوی این سنت مجددا دچار نزول شد به طوری که اکنون تنها پنج درصد کارگاه های سنتی مسگری بوجود در این شهر به فعالیت خود ادامه می دهند. با این همه هنوز آثار خلق شده توسط هنرمندان این رشته از کیفیت قابل توجهی برخوردار است یکی از برجسته ترین آثار قلم زنی کاشان مرسوم به شینی آلب ارسلان کاری است از حسن کاشانی استاد قلم زن قرن یازدهم هجری که اکنون در موزه هنرهای زیبای بوستن قرار دارد.
اهمیت کاشان به عنوان مرکز نقاشی و خوشنویسی دست کم به قرون اولیه کاشان مرکز تصویر سازی کتب برجسته محسوب می شده است. یک نمونه عالی آن که مانند سایر نمونه های آثار هنری عالی این مملکت در خارج از کشور قرار دارد، نسخه مصور جامع التواریخ رشیدی در کتابخانه پاریس است که تصاویر آن کاری از محمد بن عفیف کاشانی است. در عصر قاجار کاشان نقاشان بزرگی را به جامعه هنری کشور معرفی کرد. از جمله آنها صنیع الملک پدر چهره پردازی ایرانی که به خاطر ترسیم پرتره چهل و هفت تن از برجسته ترین شخصیت های اجتماعی و سیاسی معاصر خود معروف است ؛ میرزا محمد خان مشهور به نقاش باشی؛ و کمال الملک، خالق نقاشی جاودانی است که مطمئنا با نمایش های جاودانی است که مطمئنا با نمایش فیلم های مکرر فیلم سینمایی درباره وی از صدا و سیما احتیاج به معرفی بیشتری ندارد.
این خانه با بادگیرهای قرینه هلالی شکل زیبایی بر بام تالار و کلاه فرنگی روی آن یکی از زیباترین جلوههای معماری ایرانی را به معرض نمایش میگذارد. به طوری که در کتیبه چهار طرف تالار آن آمده است، ساخت بنا به سال ۱۲۹۲ ه-ق بازمیگردد.نقاشیهای ارزنده و گچبریهای این خانه، زیر نظر صنیع الملک، نقاش بزرگ ایران و عموی کمال الملک اجرا شدهاست. صاحب این خانه، حاج سید مهدی نطنزی از بازرگانهای نطنزی مقیم کاشان و معمار آن استاد علی مریم کاشانی بودهاست. وی به خاطر سفرهای زیادی که به شهر بروجرد داشته به بروجردی معروف شده. وی عاشق دختر سید جعفر طباطبایی یکی از بزرگترین تاجران فرش آن زمان میشود و طباطبایی نیز برای رضایت دادن نسبت به ازدواجشان شرطی میگذارد. او که در خانهٔ بسیار زیبایی که اکنون با نام خانه طباطباییها شناخته میشود زندگی میکرده و به سید مهدی میگوید که باید خانهای همچون خانهٔ من بسازی تا دخترم را به همسریت در بیاورم. سید مهدی نیز قبول میکند و بعد از ۷ سال که ساخت حیاط اندرونی به پایان میرسد در خانه ساکن شده و بعد از ۱۱ سال تالار اصلی نیز تکمیل میشود. خانه بروجردی اکنون محل اداره میراث فرهنگی کاشان است.خانه تاریخی بروجردیهای کاشان از نظر محبوبیت جاذبه توریستی به عنوان انتخاب برتر یونسکو در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ اعلام شد.یک سرداب بزرگ در زیر ایوان اصلی می توان وارد آن شد. در مقابل در قسمت شمال شرقی حیاط مجموعه بنایی قرار دارد که بسیار ساده تر از ایوان و تالار ضلع جنوب غربی است. اتاق های کوچک در دو طرف حیاط اختصاص به مهمانان منزل داشتند.
امامزاده سلطان میراحمد امامزاده ای در شهر کاشان است. آرامگاه این امامزاده که گفته میشود نسبش به موسی کاظم میرسد دارای صحن و ایوان و بارگاه و رواقهای بزرگ و گنبد مخروطی شکل است. کاشیکاریهای جلوی ایوان بزرگ و دو مناره طرفین آن در دورهٔ قاجار تعمیر و بازسازی شده است. گور امامزاده درون ضریحی مزین بوده است، ولی در اوایل سدهٔ کنونی آن ضریح دزدیده شده است.
نسبت این امام زاده بزرگوار طبق عقیده بزرگان و معتمدین اهل محل به حضرت امام جواد علیه السلام می رسد. مساحت صحن امام زاده حدود ۸۰۰ متر و مساحت زیربنای حرم ۱۵۰۰ متر می باشد. امام زاده سلطان میراحمد بن موسی المبرقع ابن جواد الایمه علیه السلام بنای این زیارتگاه قدمتی ۵۰۰ ساله داشته و به دوران صفویه بر می گردد. ارتفاع گنبد چند ضلعی و مخروطی شکل کاشیکاری شده حرم از کف ۳۶ متر می رسد. و دو منار و گلدسته در طرفین گنبد و هم ارتفاع گنبد امام زاده بصورت کاشیکاری شده و فیروزه ای رنگ قرار گرفته اند. در وسط صحن این امام زاده حیاط آرامگاه مجتهد عالیقدر آیت اله سید خلیل کلهری کاشانی معروف به آیت اله فقیه می باشد. ضریحی فلزی به ابعاد ۳×۲ روی سنگ مزار امام زاده قرار گرفته و دور تا دور دیوار ضریح آیینه کاری زیباست که تا سقف ادامه دارد. مردم کاشان به این مکان و امام زاده بزرگوار همچون سایر اماکن متبرکه شهر حرمت و احترام زیادی قایل بوده و برای رفع حوایج شان به پابوس این امام زاده شریف مشرف می شوند.
این خانه در سال 1298ه.ق.بنا شده و اساسا شامل دو بنای مجزاست که به طرز ظریف و استادانه ای داخل یک ساختمان واحد گنجانده شده اند. خانه طباطبایی ها همچون دیگر بناهای تاریخی آن زمان برخوردار از تزئینات مجلل و باشکوه، اصالت معماری و طراحی متناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه است. مجموعه خانه طباطبایی ها مشتمل بر ۳ بخش اندرونی بیرونی و بخش مخصوص خدمه است. مجموعه خانه تاریخی طباطبایی ها با ۴۷۰۰ مترمربع وسعت دارای ۴۰ اتاق، ۴ حیاط، ۴ سرداب (زیرزمین)، ۳ بادگیر و ۲ رشته قنات است. معماری خانه طباطبایی ها به شیوه معماری حجاب دار، گودال باغچه، متقارن و درون گر است. معماری گودال باغچه یعنی باغچه ی خانه در گودی قرار گرفته است. بدین ترتیب بنا هم از نظر استحکام و مقابله با زلزله مقاوم می شود و هم آن که آبرسانی به بنا را تسهیل می کند در ضمن از رطوبت بنا هم برای رشد گیاهان استفاده می شود. وقتی بنا در دل خاک باشد (یعنی بصورت گودال باغچه ساخته شود) خانه در عایق حرارتی هم قرار دارد. نه خانه زود گرم می شود و نه زود سرد. این خانه مشتمل بر چهار صحن و حیاط می باشد که حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده است. قسمت اندرونی خانه شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز و دو حیاط در دو طرف آن و دارای سرداب هایی که بادگیر ها هوا را در آن جریان می دهند که این قسمت محل سکونت خانواده مرحوم طباطبایی بوده است. حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاق های آن بیشتر می باشد و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است. در زیر قسمت اندرونی مخصوصا اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلفی مانند وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته در بدنه، دو جداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلاً در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود ۸ تا ۱۰ متر و نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین می شود، باعث شده است تا به خصوص در فصل تابستان ۱۵ تا ۲۰ درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود. قسمت بیرونی خانه شامل تالار بزرگ (اتاق شاه نشین) در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک رنگی و پنجره های کناری دو جداره که عمودی باز و بسته می شود. این اتاق دارای تزیینات نقاشی و آیینه کاری و گچ بری های جالب از جمله پنجره های مشبک گچی است که همچون پارچه توری ظریفی به نظر می رسد. در دو طرف اتاق شاه نشین اتاق های گوشواره بنا شده است در جلوی اتاق شاه نشین، ایوانی با آیینه کاری و گچبری های جالب دیده می شود. در طرفین تالار بزرگ دو حیاط خلوت و نور گیر به صورت قرینه یکدیگر احداث شده است که دارای تابلو های بدیع نقاشی می باشند و از نفایس آثار هنری این دیار به شمار می آیند. اسناد و قراین نشان می دهد که هنرمند بزرگ و نقاش باشی دربار ناصرالدین شاه قاجار یعنی میرزا ابوالحسن غفاری کاشانی ملقب به صنیع الملک با مالک خانه دوستی نزدیک و مراوده خانوادگی داشته است لذا به احترام دوستی که با مرحوم طباطبایی داشته در اجرای گچ بری ها و ترسیم نقاشی های این خانه نظارت داشته است و این مطلب ارزش و اعتبار تزیینات خانه طباطبایی را بسیار افزایش می دهد. حیاط خدمه خانه که شامل اتاق های خدمه، زیرزمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی می باشد که تعدادی از اتاق های خدمه از بین رفته است. آب خانه از دو رشته قنات دولت آبادی و نصرآبادی تمین می گردیده است. خانه طباطبایی دارای ۵ درب ورودی می باشد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می گردد. علت پیچ و خم های راهرو های ورودی جهت شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است.
این بنا در خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد قرار گرفته است. در سمت مغرب صحن امامزاده سلطان امیراحمد به فاصله تقریباً یکصد متر گنبد آجری مرتفع قدیمی بنام چهل دختران وجود دارد که شکل خارجی آن دارای سبک مغولی (ایلخانی) نظیر گنبد خانقاه شیخ علاءالدوله سمنانی می باشد. ساقه این گنبد از داخل بنا بر پایه های ضخیمی استوار گشته که رأس آنها به هشت طاق کوچک جناقی منتهی می گردد و سقف مدور گنبد روی این قاعده کثیرالاضلاع قرار گرفته است . در وسط سقف نیز ترنج گردی از کاشیهای معرق ساخته شده که سالم و پاکیزه باقی مانده است . در بدنه هریک از چهار جانب اصلی بنا هم روزنه ای برای روشنایی تعبیه شده است .اما پوشش آجری خارج گنبد چندین شکاف برداشته که هرگاه جلوگیری و مرمت کامل نشود ، بیم خرابی زیادتر ، بلکه فرو ریختن آن هم می رود . خرابه های وسیعی که سابق بر این ، در اطراف بنا بود (در سالهای اخیر به جای آنها دبستان نوبنیادی ساخته شده است .) نشان میداد که ابنیه دیگری نیز در حوالی گنبد کنونی وجود داشته است . این بنا با شماره ثبت 758 در تاریخ 8/7/1346 به ثبت آثار ملی ایران رسیده است . این مکان مدفن چهل زن بی گناه است که به دست نیروهای مهاجم به آن حوالی قتل عام شده اند و شاردن نیز در این باب می گوید: این مکان را چهل دختران می گویند چون گمان می کنند که ارواح دختران جوانی هر شب در تین محل تردد می کنند. از این رو کسی در اینجا مسکن نمی کند و جرات خفتن در این مکان را ندارد.اما با توجه حقایق و اسناد تاریخی این گونه به نظر می رسد که مکان هایی از این دست محل دفن دختران سادات و ائمه شیعه بوده است.
معرفی بهترین تورهای داخلی و تورهای خارجی در سایت تور آگهی
*تورآگهی افتخار میزبانی شما را دارد.
پیشنهاد ویژه تورآگهی : تور دبی از مشهد
خانه های سنتی کاشان مانند خانه های قدیمی سایر شهرهای بزرگ ایران از دو بخش جداگانه و بیرونی و اندرونی تشکیل شده است. قسمت بیرونی خانه برای پذیرایی از مهمانان خانواده و شرکای تجاری صاحب خانه بنا می باشد و به همین دلیل دارای زیباترین تزیینات بود. در این بخش از خانه معمولا تالار پذیرایی بسیار آراسته ای قرار داشت که با شکوه ترین قسمت بیرونی محسوب می شد. این تالار مزین معمولا سقف بسیار بلندی داشت اما اتاق های گرداگرد آن در دو طبقه بنا می شدند.در هنگام پذیرایی اتاق های طبقه بالا به خانم ها اختصاص داشت تا ضمن شرکت در مجلس از چشم نامحرمان در امان باشند. برخلاف بخش بیرونی اندرونی خانه ها بسیار ساده تر بود اما در عین حال فضای آرام و آسایش بخشی برای اعضای خانواده ایجاد می کرد. قسمت بیرونی و اندرونی طوری به هم مرتبط شدند که در عین رفت و آمد راحت اهل خانه فضای اندرونی پر از مهمان بود.
خانه های های سنتی کاشان توسط یک سری مشخصه های مشترک که حاصل تجربه معماران چیره دست محلی است، متمایز شده اند. از آنجا که اقلیم کاشان خشک و بیابانی است بهترین مصالح برای ساخت خانه خشت خام و آجر تنها در نما و بنای اتاق ها بکار برده می شد. همچنین در کاشان که در مجاورت کویر قرار دارد، آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین دلیل حیاط خانه ها گودتر از سطح کوچه و خیابان و اطراف آن بود تا آب قنات های محلی بر خانه مسلط شود. در وسط حیاط نیز حوضی وجود داشت که آب آن ضمن این که مورد مصرف اهل خانه بود باعث سرسبزی و خنکی حیاط می شد. همچنین گودی حیاط خانه باعث شدطاق هایی که دور حیاط گود ساخته شدند از آفتاب تند و تیز در امان باشند.برای جلوگیری از گرمای طاقت فرسا تمهیدات دیگری نیز به کار برده شده است گه یکی از آنها حوضخانه در زیزمین ساختمان است. در و پنجره های این قسمت تنها در دو ماه از سال بسته و در بقیه فصول برای جریان یافتن هوا باز گذاشته می شد. به همین دلیل حوضخانه خنک ترین فسمت بنا بود و ساکنین گرم ترین ساعات در سال را در این مکان سپری می کردند. خنکی این قسمت توسط بادگیر های بند تایین می شود. بادگیر از دو کانال تشکیل می شود که که یکی برای هدایت هوای بیرون به داخل و دیگری برای بازگرداندن هوا به بیرون است. هوای گرم بیرون پس از تماس با حوض پایین بادگیر خنک می شد و به نحوی نقش کولر های امروزی را ایفا می کرد. خانه های متمولین کاشان در قدیم معمولا بسیار بزرگ بودند و از چندین ساختمان در کنار همدیگر تشکیل می شدند و رسم بود که فرزندان خانواده حتی پس از ازدواج در کنار خانواده مدری زندگی کنند و در امور خانه مشارکت داشته باشند.
دوره های سلجوقی و ایلخانی به عنوان اولین مظاهر شگرف کاشی کاری اسلامی به حساب می آیند که در این برهه های تاریخی تحت حاکمیت این دو سلسله در تکنیک های گوناگون صنعت سفالگری انجام گرفت . نکته جالب اینکه شمار زیادی از کاشی هایی که اکثرا دارای تاریخ و امضا صنعتگران خود بوده از این دوران باقی مانده اند. افزون بر آن حمایت های وسیع مذهبی که توسط حاکمان و شخصیت های برجسته مذهبی هر دو سلسله صورت گرفته باعث ساختن بناهای متعددی به عنوان مقبره گردید که مهم ترین این مقبره ها با کاشی های زرین فام تزئین می شدند.
اگر چه بدون تردید فعالیت های سفالگری دیگر در سده های میانی ایران نیز وجود دارد اما مدارکی از موقعیت ممتاز کاشان بین سده های دوازدهم / ششم و چهاردهم/ هشتم وجود دارد. همچنین امضاهای تعداد زیادی از سفالگران معروف و شناخته شده نیز بر این نکته صحه می گذارد که مشهورترین آنان امضا خاندان ابوطاهر بوده که نام های خود را بر روی کاشی ها و ظرف ها امضا می کردند. بعضی از آنان نسبت خود یعنی کاشان را نیز اضافه می کردند و در کنار امضاشان با صراحت آنرا می نوشتند . به عنوان مثال در یک نمونه کاشی که در موزه بریتانیا موجود بوده و تاریخ آن ۱۳۳۹/۷۳۹۹ است. در آن زمان این خاندان در کاشان اقامت داشتند. یاقوت جغرافی دان و نویسنده سده سیزدهم / هفدهم به صادرات محصولات سفالی کاشان اشاره می کند. اگرچه منطقه کاشان به طور منظم حفاری نشده اما انواعی از ضایعات و بقایای کوره هایی که در این منطقه ساخته شده به دست آمده اند. قطعات فراوانی متعلق به این دوره موجود بوده که دارای تاریخ اند و اولین نمونه شناخته شده یک پارچ کوچک موجود در موزه بریتانیا بوده که تاریخ آن ۱۱۸۰-۱۱۷۹/۵۷۶-۵۷۵ است تاریخ کاشی های باقی مانده نشان می دهد که تولید کاشی درکاشان پس از ۱۲۰۰/۵۹۷ تا دهه ۱۳۳۰/۷۳۱ تقریبا بی وقفه ادامه یافت. تهاجمات مغول موجب یک رکود کوتاه در صنعت کاشی کاشان شد. بنابراین کاشی هایی که بین سده های ۱۲۴۳/۶۴۱ و ۱۲۵/۶۵۳ ساخته شده باشند وجود ندارند. اما همه این ویرانی ها و حملات به سفالگران افراسیاب – شهر قدیمی سمرقند در آسیای مرکزی – یا شهرراقه در فرات آنان را از پای در نیاورد. و به این ترتیب سبک ها و تکنیک های مشابه همچنان ادامه یافته و در کاشی کاری بعد از تهاجمات مغول به کار گرفته شدند و در شکل های جذابتری درکاشی ها و ظرف هایی که اصطلاحا ظرفهای سلطان آباد نامیده می شدند توسعه یافتند و ازحدود سال ۱۲۷۰/۶۶۹ آثاری که تولید شدند با به کارگیری نقشمایه چینی در مقایسه با نمونه های اولیه قابل توجه تر و بارزتر بودند.
بدیهی است که کاشی های تولید شده کاشان بسیار گسترده بوده زیرا کاشی های این قرن که بیشتر بدون منشا بوده پیوسته در بازارهای هنری عرضه می گردیده و به سرعت نایاب می شده اند . البته از این گروه کاشی ها هنوز با همان موقعیت و شرایط به تعداد کافی باقی مانده که به هر حال این مساله به سبک و نوع ساختمان هایی که کاشی کاری می شده اشاره می کند این آثار بیشتر به بنای مقبره های برجای مانده به ویژه بناهایی که صرفا به فرقه شیعه اختصاص می یابند مربوط هستند. شیعیان که گاهی اوقات توسط سلجوقیان مورد آزار و اذیت واقع می شده تحت حاکمیت ایلخانان مغول از آزادی زیادی در انجام عبادات و فرایض دینی برخوردار بودند. مهمترین مقبره های شیعیان در قم نجف و مشهد بوده و البته دیگر شهرها نیز از جمله خود کاشان از مراکز مهم شیعه بوده اند.کاشی هایی که در سراسر سده سیزدهم / هفتم تولید می شدند با هر دو نوع نقش پیکره ای و غیرپیکره ای تزئین شده اند. و اغلب آنها دارای کتیبه هایی به خط نسخ در اطراف حاشیه کاشی ها بوده که این کتیبه ها شامل اشعار فارسی و آیاتی از قران یا به ندرت شبه کتیبه ها می باشند. از آنجایی که این احتمال وجود دارد که کاشی های پیکره ای عمدتا برای استفاده غیردینی اختصاص و کاشی های بدون پیکره برای موقعیت های مذهبی در نظر گرفته می شده اما این مساله روشن است که تعدادی از کاشی های پیکره ای در مقبره های شیعی مورد استفاده قرار می گرفته اند. رشد پیوند گونه مذهب شیعه و صوفی گری در سده های میانی ایران امکان استفاده از اشعار غنایی را در مقبره ها کاملا فراهم می نموده همان گونه که در سنت صوفی نیز همین منوال به چشم می خورد و عشق انسانی تمثیلی برای دوست داشتن خداست.
تنها ساختار غیردینی بر جای مانده از دوره ایلخانان که به طور کامل حفاری شده و در تخت سلیمان واقع گردیده کاخ ایلخانی آباقاخان بوده که در طول دهه ۱۲۷۰/۶۶۹ در منطقه آذربایجان ایران جنوب تبریز ساخته شد. این کاخ در محل یک معبد زرتشتی ساخته شده و سند مهمی برای مطالعه کاشی کاری ایران در این دوره حکومتی به شمار می رود . از روی کوره ها و قالب های کاشی که از محل کاخ پیدا شده این مساله قابل اثبات است که دست کم بعضی از کاشی ها در همان محل ساخته شده اند . اما این موضوع هنوز مشخص نشده که آیا کاشی های تک رنگ یا زرین فام نیز در آنجا تولید می شده اند یا نه . در این محل تکه هایی از کاشی به همراه کاشی های ستاره ای کامل و صلیبی شکل . شامل برخی کاشی های صلیبی شکل باطرح حیوانی تقریبا مشابه آنچه در دامغان بوده است پیدا شده است و کاشی های کتیبه ای نیز از این محل باقی مانده که تعدادی از آنها در حال حاضر در موزه های مختلف جهان پراکنده شده اند. این کاشی ها دارای طرح های گلدار یا پیکره ای بوده و عمدتا به طریقه زرین فام ولی با نسبت قابل توجهی از لاجورد نقاشی شده اند و تعدادی از آنها غالبا دارای تاریخی مربوط به دهه سال ۱۲۷۰/۶۷۰ می باشند.
یکی از ویژگی های این کاشی ها که باید مورد توجه قرار گیرد کتیبه های آنهاست که اغلب دارای مضامین ذاتا مذهبی بوده و با آیاتی از قران یا جملاتی خطاب به امامان شیعه همراه می باشند و اما ویژگی دوم این کاشی ها در برگیرنده اشعاری حماسی از شاهنامه حکیم ابوالقاسم فرودسی بوده که این اشعار از زمانی که آن شاعر آنها را در سال ۱۰۱۰/۴۰۱ سرود قرائت و مصور شده اند. این منظومه عظیم که به زبان فارسی نوشته شده شامل داستان هایی از ماجراها و دلاوری های گذشته ایران باستان است.اسدالله سورن ملکیان شیروانی اظهار داشته که انتخاب خط نگاره های این کاشی ها بسیار قابل توجه است. آثار مکتوب شیعه عمدتا علایق مذهبی ایلخانان را بیان می کند در حالیکه اشعار شاهنامه افزون بر انتخاب محل تاریخی برای موقعیت کاخ باعث ایجاد شباهت مابین سازنده آنها یعنی آباقاخان و حاکمان بزرگ هخامنشی یا ساسانی می باشد. برجسته ترین ابن آثار آنها مقبره حضرت معصومه در قم است که کاشیکاری سطح آن کار محمد و کاشیکاری این مقبره به سال 602ه.ق. باز می گردد. نه سال بعد یعنی در سال 611ه.ق این دو همکاری موفق دیگری در کاشیکاری دیوارهای حرم و محراب بزرگ آستان قدس ضوی در مشهد داشتند. پس از مرگ این دو استاد بزرگ صنعت کاشی کاشان با نزول مواجه شد اما در عهد ایلخانان کاشی سازان دست به کار طراحی تازهدای شدند که آن را کاشی معرق میگویند و نمونه های اولیه آن در سقف چندین گنبد بازمانده از عهد مغول مانند گنبد چهل دختران (ص179)و بقعه خواجه تاج الدین (ص184) و امامزاده میرنشانه (ص189) و همچنین منبر بزرگ و زیبای کاشی معرق مسجد میدان (ص189) مشاهده می شود. آخرین اثر بزرگ کاشیکاران کاشان مربوط به سال 733ه.ق و کاشیکاری محراب بزرگ امامزاده علی بن جعفر در قم به دست یوسف بن علی بن محمد بن ابوطاهر از نوادگان همان محمد بن ابوطار است که هم اکنون در موزه مای ایران در تهران در معرض بازدید عموم است. از قرن نهم به این سو صنعت کاشی کاشان اهمیت و ارزش گذشته خود را از دست داد. هر چند در ساخت بناهای مهمی چون مسجد شاه سمنان و مدرسه سپهسالاران تهران از کاشی های ساخت این شهر استفاده شده است.
از عصر سلجوقی به این سو کاشان به خاطر قالی های نفیس خود شهرت خاص داشته است و زیبایی آنها سبب شده که سیاحان و جهانگردان و مورخین بیگانه نیز به تحسین و ستایش آن بگشایند چنان که پرفسور آرتور پوپ می نویسد: قالی بافان کاشان ثابت کرده اند که می توانند چنان تصاویر زیبا بر بستر قالی ها و فرش های خود خلق کنند که با بهترین آثار اساتید مینیاتور چینی و معماران و نقاشان شهره اروپتی دوره گونیک کوس برابری بزند. سیسیل ادواردز خبره ترین کارشناس غربی قالی های بافت شرق در معرفی برترین و با ارزش ترین قالی های تاریخی موجود در موزه های کشور های غربی از میان دویست مورد هفت قالی را برگزیده که پهار قالی عبارتند از: قالی معروف به شکارگاه که در موزه هنر و صنعت وین قرار دارد و تنها قالی شناخته ای است که تار و پود آن تماما از ابریشم و قسمتی از تصاویر آن نیز ملیله نقره است؛ قالی معروف به چلسی که در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن قرار دارد؛ قالی با نقش گلدانی که باز هم در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن قرار دارد و احتمالل در جوشقان بافته شده است. بهترین قالی بافت کاشان که از ایران خارج نشده فرشی است که برای آرامگاه شاه عباس دوم در قم بافته شده و اکنون در موزه ملی ایران در تهران قرار دارد. صنعت قالی بافی کاشان از نقطه نظر تاریخی دو عصر طلایی و یک دوره فتور و نزول داشته است. بر عکس صنعت قالی بافی اصفهان که بنابر سابقه تاریخی آن از صنایع روستایی و ایلیاتی آغاز گشته و به مرور ایام به کارگاه های شهری و سلطنتی رسیده، قالی کاشان از عالی ترین درجه تکامل بافندگی منسوجات ظریف ابریشمی پدید آمده و به نوعی از محصولات جانبی تحول و تنوع در صنعت مخمل بوده است.
از روزگار بسیار دور بافتن پارچه های ابریشمی در آن در آن شهر چنان رواج و رونقی داشته که انواع مختلف آن بالغ بر یکصد رقم بوده اند. در آن زمان مخمل بافان در رنگ آمیزی دست بازتری داشتند و قالی بافان در طراحی از ترکیب ذهنیت خلاق هنرمندان این دو رشته در نیمه دوم قرن دهم هجری در کارگاه های قالی بافی کاشان قالی های ابریشمی بسیار نفیسی بافته شد که از شاهکارهای هنری بی دلیل این صنعت هستند.اگر چه بافتن قالی های ابریشمی و زربفت در کاشان پیش از عهد شاه عباس اول نیز معمول بوده اما در عصر این تاجدار صفوی به سبب کثرت تعداد این قالی ها در دربار و کاخ های سلطنتی و اهدای آن از سوی شاه عباس به سفرا جهانگردان خارجی این قالی ها از خارج از کشور به نام قالی های عباسی شناخته می شوند و تصور می شود که بافت این قالی ها در عهد این پادشاه بوده است. قالی های تاریخی کاشان بخاطر طرح و نقش های بسیار ویژه راحتی برای اهل فن قابل تشخیص هستند. ترنج های کنگره دار و صحنه های شکار که نظیر آنها در مخمل زری هم مشاهده شده و همچنین ریزه کاری های مشترک آنهت با نقوش سفالی آن شهر و نیز بافت ریز و مخمل نما از عمده ترین وجوخ قالی ای کاشان هستند. اما مطلبی کوتاه درباره قالی لهستانی قالی های زربفت که از ابریشم خالص و تارهای سیم و زر بافته شده چون اولین بار در کشور لهستان مشاهده شده و روی نقشه برخی از آنها هم عقاب علامت ملی دولت وقت لهستان بود به قالی لهستانی معروف است. اما اسناد به دست آمده در ابتدای قرن گذشته حکایت از این دارد که در سال 1014ه.ق پادشاه لهستان یکی از بازرگانان ارمنی را به ایران فرستاده تا بهترین قالی ها را برای کاخ های سلطنتی لهستان تهیه کند و او پس از بتزدید از مراکز مهم قالی بافی ایران، عاقبت قالی های مطلوب خود را با درج نقش عقاب دولتی لهستان تهیه کند و او پس از بازدید از مراکز مهم قالی بافی ایران عاقبت قالی های مطلوب خود را با درج نقش عقاب دولتی لهستان سفارش داد. پس از کشف این اسناد کارشناسان از روی خصوصیات جنس و طرز بافت آنها ثابت کردند که سایر قالی های زربفت هم که به نام لهستانی مشهور شده در کاشان و به اندازه کمتر در اصفهان بافته شده است.
معرفی بهترین تورهای داخلی و تورهای خارجی در سایت تور آگهی
*تورآگهی افتخار میزبانی شما را دارد.
پیشنهاد ویژه تورآگهی : تور دبی از مشهد
از آغاز قرن پنجم و روی کار آمدن حکومت سلجوقیان، کاشان اهمیت و اعتبار روز افزونی یافت و در این زمان مردان بزرگ ونام آوری از این شهر به خدمت حکومت درآمده و به مدارج عالی رسیدند. چنان که راوندی می نویسد: اغلب وزارء و مستوفیان و دبیران دربار، کاشانی بودند، هنر و علم در این زمان کمال یافت و کاشان محل و منشاء فضل و ادب شد. در این دوره ، شهر توسعه یافت و بناهای عمومی فراوان و گوناگونی مانند مسجد، مدرسه، خانقاه، دارالشفاء و کتابخانه ساخته شد.بیشتر بناهایی که در دوره سلجوقیان بنا شده است به دلیل زلزله های پی در پی ویران شده و از میان رفته اند، لیکن آنچه باقی مانده، نشانی از توسعه و آبادی کاشان در این عصر می باشد. مهمترین آثار بجای مانده از این بناها مسجد جامع است که در این دوران (سلجوقیان) بازسازی شده و دارای گنبدی آجری و مناره ای مزین به خط کوفی با تاریخ 466 هـ .ق است. علاوه بر آن مناره پنجه شاه ، برج و باروی شهر، بند قمصر و قلعه جلالی از دیگر بناهای معروف این عصر به شمار می روند.دردوران سلجوقیان کاشان به ترقی و آبادانی قابل ملاحظه ای رسید. کثرت آثار تاریخی دراین دوره و وجود مدارس متعددی که در این دوره در کاشان تاسیس شد و نیز ظهور دهها دانشمند کاشانی در این مقطع گواهی بر مدنیت و پیشرفت این شهر بوده است. کاشان دراین دوره آنچنان که در کتاب راحه الصدور و دیوان ابوالرضا راوندی آمده است دوبار توسط میاجیق یکی از سرداران خوارزمشاهی و ملک سلجوق بن محمد بن ملکشاه سلجوقی مورد هجوم قرار گرفته است.
سال 621 ه.ق که مغول ها اهالی شهرهای ایران را قتل عام می کردند، در هنگام تاخت و تاز سپاهیان هلاکوخان در حدود کاشان، خواجه نصیرالدین طوسی که از ملتزمین رکاب خان مغول بود. به احترام وجود بابا افضل الدین مرقی کاشانی، سپاهیان را از کشت و کشتار مردم کاشان باز داشت.در سال 650 ه.ق که شمس الدین جوینی صاحب دیوان نامزد فرمانروایی این نواحی گردید تا حدی از زورگویی های مغول کاسته شدو در هنگام حمله دوم مغول به رهبری هلاکوخان را از تهاجم به کاشان بازداشت. در عصر حکمرانان ایلخانی برای پیشرفت فرهنگ و هنر خود کوشش بسیار کردند. در اواخر قرن هفتم هجری که سلطان محمود غازان خان به تخت شاهی نشست و مسلمان شد همزمان یا بهبود وضع عمومی کشور در کاشان نیز روی ویرانه های آتش افروزان مغول بناهای زیبا احداث شد به طوری که رونق و ابادانی قدیم شهر مجددا به آن بازگردانده شد.
مردم کاشان پس از بیرون راندن آخرین حاکم ترکمن شهر سلطان مراد ورود شاه اسماعیل موسس سلسله صفویه را گرامی داشتند. مردم شهر با شور و شوق بسیار به استقبال این تاجدار حامی آیین تشیع رفتند و با جشن های پرشکوه و چراغانی مفصل از او مذیرایی کردند. به روایت بیشتر نویسندگان آن عصر کاشان که همیشه حصن حصین آیین تشیع بود شاه اسماعیل را با وجد و سرور بی پایان پذیرا شد و شاه در قصبه زیبای فین بار عام داد.عصر صفوی مصادف بت ظهور یک فرقه مذهبی نام نقطویان یا پسیخانیان در کاشان بود. موسس آن محمود پیخانی گیلانی بود که در سال 800 ه.ق به دعوی مهدویت برخواست و ادعا کرد که خداوند او را مامور عرضه دین جدیدی به مردم نموده است. از جمله عقاید او اعتقاد به تناسخ بود و همچنین خاک را نقطه نقطوی می نامند. در عصر صفوی همچنین اختلافات حیدری و نعمتی در شهرکاشان بالا گرفت. با وجود کوشش های فراوان که برای سرکوبی و ریشه کن کردن پیروان مذاهب چهارگانه اهل سنت به نفع مذهب شیعه به عمل می آمد اما اختلاف داخلی در جامعه شیعیان دودستگی بزرگی در شهرهای ایران به خصوص کاشان ایجاد کرده بود که از سوی حکام صفوی نیز برای نیل به مقاصد سیاسی و اجتماعی شان به آن دامن زده می شد. میرزا احمد ادیب شیبانی از ادیبان کاشان عصر قاجار در منظومه انتقادی خود به اختلافات حیدری و نعمتی چنین اشاره می کند:
حیدری- نعمتی دو فرقه شدنداین یکی آتش و دگر چو سپند
آب و آتش به هم همی آمیخت رومی و ترک خون هم می ریخت
پادشاهان ز مصلحت به دَوام خصمی » افکنده در میان عوام
که خود، آسوده حکمران باشندصید، بی زحمت اوفتد به کَمَند
زان سپس، شهرها دو نیم شدندحیدری- نعمتی زعیم شدند
... ابله آن خلق کز تعصّب و جهل کرده دشوار این قضیّه سَهل
شاه طهماسب صفوی پادشاهی صاحبکمال و شیفته هنر بود و در هنر خوشنویسی و نقاشی دست داشت. در نقاشی شاگرد استاد سلطان محمد مصور بودهاست. هرچند قاضی احمد منشی در کتاب گلستان هنر از هنر تصویرسازی شاه طهماسب بهطور مفصل یاد کرده، اما اثر چندان ممتازی از او دیده نشدهاست و تنها تصویر بجامانده از او مجلس بزمی است که در موزه توپ قاپو سرای ترکیه زینتبخش مرقع بهرام میرزا است و رقم یا امضای آن چنین است: <صوره طهماسب الحسینی> در زیر تصویر و بیرون از جدولکشی شاه طهماسب به خط خود نوشته <جهت برادر عزیزم بهراممیرزا ساخته شد. شاه طهماسب از گسترش دهندگان ادبیات آذربایجانی بود و در این زمینه تلاش بسیاری کرد. شاه طهماسب از فقیه برجسته خود محقق کرکی دعوت کرد تا ساکن کاشان شود و مردم شهر را هدایت و ارشاد کند. تحت تلاش های شبانه روز محقق کرکی در جهت امر به معروف و نهی از منکر این شهر تبدیل به یکی از مراکز مهم نذهبی کشور شد و لقب (دارلمومنین) گرفت.
پس از طی دوره بیست و چهار ساله حکومت شاه اسماعیل و در آخرین سال های حکومت شاه طهماسب (984-931 ه.ق) در سال 982 ه.ق زلزله سختی در کاشان حادث گردید که علاه بر قریه فین، باغ را نیز به کلی ویران کرد. این ویرانی حاصل از زلزله و نیز ناآرامی های اطراف کاشان به دوران اتباع محمدخان و دلیجان بیک ترکمان ادامه یافت تا این که شاه عباساول در صدد تعمیر و مرمت باغ برآمد. حسن نراقی در آثار تاریخی شهرستانهای کاشان و نطنز آورده است :« شاه عباس که درنشیب و فراز کوه، کاخ های شاهانه برافراشته و سرتاسر کشور خویش را با کاشانه های بی شماری آراسته بود، چون بناهای سالخورده و ویران گشته باغشاه کهنه فین را در خور همسری با چشمه دل افروز سلیمانیه و شایسته همت والای خود نمی دید، از این رو به فرمان وی طرح باغ و کاخ جدید بدین گونه پی افکنده شد. مظهر آب آن چشمه را قریب پانصد متر بالاتر از باغشاه قدیم یعنی در مکان کنونی قرار داد و باغشاه جدید را در محدوده زمین های نورگیر به ابعاد 157 متر طول شرقی و غربی و 1422 متر عرض شمالی و جنوبی حصاربندی و در چهار گوشه آن برج های گرد و مرتفعی بنا کردند؛ و در مساحت وسیع میان هر دو باغ قدیم و جدید هم خیابان و میدان پهناوری جهت چوگان بازی و قپق اندازی و انواع مسابقه و بازیها تسطیح و آماده نمودند و در خارج حد غربی باغ نیز به جهت رفع مخاطره سیلاب دره های کوه دندانه از محوطه این باغ و بناهای آن سدی معتبر و مستحکم با سنگ و ساروج ساخته شد که بقایای آن پس از گذشت چهارصد سال اکنون هم از نفوذ سیلاب به قریه فین و باغشاه کاملاً جلوگیری می کند و به نام سد شاه عباسی معروف است.» بنابراین هر چند کم و بیش نوشته هایی از سده های قبل از قرن دهم هجری باغ فین وجود دارد – همچون کتاب محاسن اصفهان نوشته مفضل ابن سعد مافروخی و معجم البلدان یاقوت حموی – با توجه به زمین لرزه سال 982 هجری قمری احتمالاً به باغ کهنه مربوط خواهند بود که از زمان شاه عباس چنان که بیشتر اشاره شد باغشاه نو جایگزین آن گردید.
این مجموعه خود منظومه ای موجود بوده و یا اینکه فرمان شاه عباس در فین همچون بدیل خود که در اصفهان سر منشاء طرح های شهرسازانه شد در منطقه فین نیز دستمایه ای برای شکل گیری منظومه باغ های فین گردیده باشد، هر چه هست بس بیراه نخواهد بود که در نظر آوریم باغشاه بر بستری از باغ های قدیمی تر ساخته شده تا هم در بهترین نقطه مجموعه گفته شده قرار گیرد و هم توانسته باشد درختانی از باغ های کهن تر را تا سر برافراشتن سروهایش به عاریت گیرد. با وجود قریب وسیع باغ های پیرامون باغشاه هنوز هم که از فراز برج های حدود باغ و یا از بام رفیع کوشک صفوی نظری به پیرامونش بیفکنیم، تک درخت های عظیم الجثه سرو را در اطرافش توانیم یافت که آثاری به جای مانده از باغ های قدیمی منطقه فین اند؛ که یا در پیرامون باغشاه با طرحی و برنامه ای نانوشته شکل گرفته اند و یا این که باغشاه که شکل گیری اش در مکان جدید مرهون فرمانی ملوکانه بوده ،در میانه این منظومه و مجموعه طرح ریزی شده است.باغشاه فین از تبار باغ قلعه های ایرانی است که به دلایل خاص خود بدین گونه و در چنین نظمی شکل گرفته اند اما بدون شک انتخاب این نوع الگوی محصور در پناه دیواری بلند، بی ارتباط با استفاده شاهانه از آن نیست، تا هم در پناه برج و باروی بسترش امن و امانی یافت و هم به واسطه حجم و شکل و ارتفاعش که از درون و برون باغ به رخ کشیدنی است، جلال و شکوهی شاهانه را گوش زد کرد.
آنچه از این دوره شکل گیری باغ مقارن با حکومت شاه عباس اول (1039-996 هجری قمری) به جای مانده اتفاقاً اصل و اساس باغ است، چنان که فضای تجدید شده ای در میانه برج و باروهای باغ شکل گرفته که براساس ساختار و نظم فضایی باغ ایرانی فضایی هندسی و خالص به دست می دهد و در نقطه ای در میانه باغ نیز کوشک یا بنای میانی قرار گرفته است. ساختار هندسی و شکل فضایی باغ و مقایسه همه اینها با استخوان بندی باغ ایرانی گوش زد می کند که کوشک میانی که «شتر گلوی صفوی» نیز نامیده می شود، نقطه ای با اهمیت است. در اینجا نیز همچون دیگر باغ های ایرانی، محورها بخشی از ساختار هندسی باغ اند که علاوه بر این که در پی طرح و شکل هندسی و گاه بس ساده باغ شکل می گیرند، خود نقاطی را نیز در طرح کلی باغ و تحت ساتار و نظام هندسی آن شکل می بخشد تا بتوانند براساس نظام هندسی مذکور بسط فضاها و شکل گیری نظام معماری باغ را پی افکنند.با عطف نظر به آنچه گفته شد پربیراه نخواهد بود اگر در نظرم آوریم که در همان زمان شکل گیری باغ نیز در انتهای محورهای اصلی، فضاهایی مدنظر قرار گرفتند. این فضاها که با تعریف محورها مکان یابی شده بودند، چنان که امروز نیز موجودند خود به تعریف دقیق تر محورها کمک می کنند. گزینه دیگری که در این رابطه می توان قایل شد این است که پدید آورندگان باغ به ترسیم خطوط اصلی بسنده کرده و به شکل گیری آن در طول زمان اعتقاد داشته اند.
بنای سر در نیز هر چند که در طول دوران حیات باغ و بخصوص در دوران قاجار و به گاه سلطنت فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه تغییراتی را شاهد بوده و توسعه یافته و تکمیل شده، اما به زمان شکل گیری اولیه باغشاه در مکان جدید مدنظر قرار گرفته و بنا گردیده است. این نکته را بخصوص با توجه به اهمیت بنای سردر خانه در سازمان فضایی و عملکردی باغ های ایرانی و نیز با عطف نظر به ساختارهای فضایی و محورهای داخلی باغشاه می توان به خوبی دریافت. لذا اگر بخواهیم شکلی از باغ دوران صفویه را بازسازی نماییم، سر درخانه با وجود تغییرات زیاد، در آن نمودار خواهد بود. بنای دیگر به حتم به جا مانده از دوران صفویه حمام کوچک باغ است. لذا آنچه شالوده باغ مقارن دوران صفوی است باغی محصور در میان برج و باروهاست که بر مدخلش سردرخانه و در میانه اش کوشک و در جواره اش حمامی قرار گرفته. هر چند چیز باید بدانیم باغشاه در مکان جدید اگر چه به فرمان سلطان صفوی شکل می گیرد اما با توجه به موقعیت منطقه و نظر به این که مردمان کاشان چنان که یاقوت حموی نیز اشاره می کند که روزهایی از هفته را در باغ های فین ایام می گذراندند و هوای گرم تابستان های کاشان و فین نیز نیازهای تفرج های تابستانی را گوشزد می نمایند، در منطقه ای در نزدیکی مظهر چشمه سلیمان و در بالا دست مزارع و مساکن روستائیان که مجموعه باغ های فین در آن گسترده شده بودند شکل گرفته است. خواه به گاه شکل گیری باغشاه، این مجموعه خود منظومه ای موجود بوده و یا اینکه فرمان شاه عباس در فین همچون بدیل خود که در اصفهان سر منشاء طرح های شهرسازانه شد در منطقه فین نیز دستمایه ای برای شکل گیری منظومه باغ های فین گردیده باشد، هر چه هست بس بیراه نخواهد بود که در نظر آوریم باغشاه بر بستری از باغ های قدیمی تر ساخته شده تا هم در بهترین نقطه مجموعه گفته شده قرار گیرد و هم توانسته باشد درختانی از باغ های کهن تر را تا سر برافراشتن سروهایش به عاریت گیرد. با وجود قریب وسیع باغ های پیرامون باغشاه هنوز هم که از فراز برج های حدود باغ و یا از بام رفیع کوشک صفوی نظری به پیرامونش بیفکنیم، تک درخت های عظیم الجثه سرو را در اطرافش توانیم یافت که آثاری به جای مانده از باغ های قدیمی منطقه فین اند؛ که یا در پیرامون باغشاه با طرحی و برنامه ای نانوشته شکل گرفته اند و یا این که باغشاه که شکل گیری اش در مکان جدید مرهون فرمانی ملوکانه بوده ،در میانه این منظومه و مجموعه طرح ریزی شده است.
معرفی بهترین تورهای داخلی و تورهای خارجی در سایت تور آگهی
*تورآگهی افتخار میزبانی شما را دارد.
پیشنهاد ویژه تورآگهی : تور دبی از مشهد